ปัญหา Y2K จากดวงอาทิตย์

ในปี ค.ศ.2000 นอกจากจะมีปัญหา Y2K จากอุปกรณ์คอมพิวเตอร์แล้ว เราอาจเจออาการโทรศัพท์มือถือใช้ไม่ได้ ดาวเทียมหลุดจากวงโคจร และไฟฟ้าดับทั้งเมือง ทั้งนี้ สืบเนื่องมาจากการเกิดกระแสลมสุริยะมากที่สุดในรอบ 11 ปี

โดยปกติดวงอาทิตย์จะมีการปลดปล่อยอนุภาคที่มีประจุไฟฟ้าออกมาอยู่เสมอ อนุภาคเหล่านี้เคลื่อนที่ส่วนหนึ่งพุ่งตรง มาที่โลกและมีชื่อเรียกว่า ลมสุริยะ ซึ่งเป็นตัวการทำให้เกิดปรากฏการณ์แสงเหนือแสงใต้บริเวณขั้วโลก เพราะอนุภาคเหล่านี้ไปรบกวนบรรยากาศชั้นไอโอโนสเฟียร์ของโลก

กระแสลมสุริยะจะเกิดมาจากการปลดปล่อยอนุภาคไฟฟ้าเมื่อมีการลุกจ้าของดวงอาทิตย์ที่เรียกว่า solar flare โดยการลุกจ้านี้จะเกิดขึ้นในบริเวณจุดดับบนดวงอาทิตย์ และเราพบว่า จำนวนจุดดับของดวงอาทิตย์นี้ จะเพิ่มขึ้นถึงจุดสูงสุดแล้วลดลงจนต่ำสุดก่อนจะเพิ่มขึ้นอีก ปรากฏการณ์นี้เรียกว่า วัฎจักรดวงอาทิตย์ (solar cycle) ซึ่งวัฎจักรนี้จะมีรอบอยู่ประมาณทุก ๆ 11 ปี โดยครั้งล่าสุดที่จำนวนจุดดับเพิ่มถึงสูงสุดคือเมื่อปี พ.ศ.2532

เมื่อจุดดับเพิ่มถึงจุดสูงสุดก็จะมีลมสุริยะเกิดขึ้นมากที่สุด ลมสุริยะนี้เมื่อมาถึงโลกก็จะมีอิทธิพลต่อดาวเทียมอยู่เสมอ ผู้ที่ควบคุมดาวเทียมจึงต้องติดตามข้อมูลจำนวนจุดดับดวงอาทิตย์ตลอดเวลา และในกรณีที่วัฎจักรดวงอาทิตย์ขึ้นสูงที่สุด กระแสลมสุริยะอาจกระทบกระเทือนดาวเทียมถึงขั้นหลุดจากวงโคจรได้ นอกจากดาวเทียมแล้ว อนุภาคในลมสุริยะที่ลงมา ถึงพื้นโลกก็ยังสามารถรบกวนสายไฟฟ้าแรงสูงทำให้ไฟฟ้าดับได้ ซึ่งครั้งที่แล้วก็ทำให้ไฟฟ้าในแคว้นควิเบกของแคนาดา และฝั่งตะวันออกของอเมริกาดับมาแล้วเช่นกัน

เราสามารถคาดการณ์จุดสูงสุดของวัฎจักรนี้ได้โดยนับจำนวนจุดดับบนดวงอาทิตย์ จากวัฎจักรสองครั้งก่อน จุดสูงสุดจะเกิดขึ้นเมื่อจุดดับมีจำนวนประมาณ 160 จุด ซึ่งจะเกิดขึ้นอีกครั้งในปี พ.ศ.2543 หรือ ค.ศ.2000 พอดี อย่างไรก็ตาม ริชาร์ด อัลทรอก นักดาราศาสตร์จากกองทัพอากาศสหรัฐฯ ได้ใช้วิธีการใหม่โดยอาศัยการ เคลื่อนที่เข้าใกล้ขั้วดวงอาทิตย์ของการปลดปล่อยมวลสารของบรรยากาศชั้นโคโรนาของดวงอาทิตย์ และประมาณว่า จุดสูงสุดของวัฏจักรครั้งต่อไปจะอยู่ในช่วงระหว่าง มกราคมถึงเมษายน ปี ค.ศ.2000 (อีกหนึ่งปัญหา Y2K) การคาดการณ์นี้คงช่วยให้ผู้ที่เกี่ยวข้องเตรียมเนื้อเตรียมตัวรับปัญหาได้อย่างสมบูรณ์ - 31 พฤษภาคม 2542 -

แหล่งข่าว
Lycos News