|
|
|
ท่องสุริยะ
ดวงอาทิตย์ | ดาวพุธ | ดาวศุกร์ | โลก | ดาวอังคาร | ดาวพฤหัสบดี | ดาวเสาร์ | ดาวยูเรนัส | ดาวเนปจูน | ดาวพลูโต | ดาวหาง | ดาวเคราะห์น้อย |
|
ดาวพุธได้รับการตั้งชื่อตามเทพโรมันผู้ส่งสารแห่งท้องทะเล ทั้งนี้เพราะดาวพุธดูเหมือนจะเคลื่อนที่เร็วที่สุดในบรรดาดาวเคราะห์ทั้งหลาย ดาวพุธอยู่ใกล้ดวงอาทิตย์ที่สุด และเป็นดาวเล็กที่สุดเป็นอันดับสองในระบบสุริยะของเรา เส้นผ่านศูนย์กลางของดาวพุธเล็กกว่าโลก 40 เปอร์เซ็นต์ และใหญ่กว่าดวงจันทร์ของเรา 40 เปอร์เซ็นต์ ดาวพุธยังเล็กกว่าแกนิมิด ดวงจันทร์ของดาวพฤหัส และเล็กกว่าไททัน ดาวบริวารของดาวเสาร์
ดาวพุธโคจรรอบดวงอาทิตย์ครบหนึ่งรอบใช้เวลา 88 วัน โดยจะหมุนรอบตัวเองได้เพียง 1 รอบครึ่งเท่านั้น ดังนั้น หนึ่งวันดาวพุธจึงเทียบเท่ากับ 176 วันของโลก
ดาวพุธนั้นมีขนาดเล็กเกินกว่าที่จะดึงดูดชั้นบรรยากาศไว้ได้ และด้านที่หันเข้าหาดวงอาทิตย์ก็จะร้อนอย่างมาก มีเพียงยานมาริเนอร์ 10 เท่านั้นที่เคยแวะไปยังดาวพุธ และเก็บภาพดวงดาวมา ภาพดาวพุธเต็มดวงจะได้จากภาพเล็ก ๆ มาเรียงต่อกัน
พื้นผิวของดาวพุธมีลักษณะเป็นหลุมบ่อเช่นเดียวกับดวงจันทร์ของเรา และเคยโดนถล่มด้วยอุกกาบาตมากมายในอดีต ทำให้เกิดการระเบิดของเนินที่ปกคลุมด้วยฝุ่น มีหน้าผาสูงหลายกิโลเมตรและแผ่กระจายไปนับร้อย ๆ กิโลเมตร ถ้าเราไปยืนบนดาวพุธก็จะเห็นดวงอาทิตย์มีขนาดใหญ่กว่าที่เราเห็นบนโลกสองเท่าครึ่ง แต่ท้องฟ้าก็จะมืดเสมอเนื่องจากดาวพุธไม่มีบรรยากาศที่จะมากระเจิงแสงให้กลายเป็นสีท้องฟ้า เหมือนบนโลก และถ้าแหงนหน้ามองไปในอวกาศ เราก็จะเห็นดาวสว่างสองดวง ดวงหนึ่งเป็นสีครีมซึ่งก็คือ ดาวศุกร์ และอีกดวงคือโลกที่เป็นสีฟ้า
ข้อมูลเกี่ยวกับดาวพุธส่วนใหญ่ที่เรารู้ ได้มาจากยานสำรวจมาริเนอร์ 10 ยานอวกาศลำนี้ไปถึงดาวพุธเมื่อวันที่ 29 มีนาคม พ.ศ.2517 โดยบินผ่านไปในระยะ 705 กิโลเมตร และผ่านอีกสองครั้ง ตลอดช่วงดังกล่าวได้ถ่ายภาพดาวพุธไว้ 2,700 ภาพครอบคลุมพื้นผิวดาวพุธราว 45 เปอร์เซ็นต์
ยานมาริเนอร์ทำให้เราทราบว่า ดาวพุธมีสนามแม่เหล็กที่แรงเพียง 1 เปอร์เซ็นต์ของสนามแม่เหล็กโลก ที่มาของสนามแม่เหล็กนี้ยังไม่แน่ชัด อาจจะเป็นแกนเหล็กที่หลอมละลายบางส่วน หรือเป็นสิ่งที่หลงเหลืออยู่จากหินเหล็กที่มีสภาพแม่เหล็กตั้งแต่สมัยที่ดาวพุธยังมีสนามแม่เหล็กเข้มอยู่ในอดีต จากข้อมูลความหนาแน่นของดาวพุธที่สูงทำให้เราคาดการณ์รัศมีแกนกลางของดาวพุธได้ว่ามีขนาดเป็น 75 เปอร์เซ็นต์ของรัศมีดาว คิดเป็นปริมาตร 42 เปอร์เซ็นต์ของปริมาตรดาวพุธเอง
ดูเหมือนว่า ดาวพุธไม่น่าจะมีน้ำในทุกรูปแบบอยู่เลย เนื่องจากมีบรรยากาศเบาบาง และร้อนตลอดวัน แต่ในปีพ.ศ.2534 นักวิทยาศาสตร์จากคาลเทคพบการสะท้อนคลื่นวิทยุที่ผิดปกติจากขั้วเหนือของดาว คำอธิบายที่อาจเป็นไปได้ก็คือ น่าจะมีน้ำแข็งที่ขั้วดาว หรือใต้ผิวลงไป สำหรับโอกาสที่เป็นไปได้ก็พอมีเนื่องจากแกนหมุนของดาวพุธ เกือบจะตั้งฉากกับระนาบโคจรรอบดวงอาทิตย์ ขั้วเหนือจะเห็นดวงอาทิตย์เหนือขอบฟ้าเพียงเล็กน้อย ทำให้หลุมบ่ออาจไม่โดนแสงแดดเลย และนักวิทยาศาสตร์คาดว่าอาจจะทำให้มีอุณหภูมิที่นั่น -161 องศาเซลเซียส เย็นพอที่จะกักเก็บน้ำที่ระเหยออกมา หรือน้ำแข็งที่มากับดาวหางเอาไว้ได้
ข้อมูลทั่วไปของดาวพุธ | |
---|---|
มวล (กิโลกรัม)) | 3.03 x 10 23 |
มวลเทียบกับโลก (โลก = 1) | 5.5271 x 10 -2 |
รัศมีที่เส้นศูนย์สูตร (กิโลเมตร) | 2,439.7 |
รัศมีที่เส้นศูนย์สูตร (โลก = 1) | 3.8252 x 10 -1 |
ความหนาแน่นเฉลี่ย (กรัม/ลูกบาศก์เซ็นติเมตร) | 5.42 |
ระยะห่างจากดวงอาทิตย์เฉลี่ย | 57,910,000 |
ระยะห่างจากดวงอาทิตย์เฉลี่ย (โลก = 1) | 0.3871 |
คาบการหมุนรอบตัวเอง (วัน) | 58.6462 |
คาบการโคจรรอบดวงอาทิตย์ (วัน) | 87.969 |
ความเร็วเฉลี่ยในการโคจร (กิโลเมตรต่อวินาที) | 47.88 |
ความรีของวงโคจร | 0.2056 |
ความเอียงของแกน (องศา) | 0.00 |
ความเอียงของระนาบโคจร (องศา) | 7.004 |
แรงดึงดูดที่เส้นศูนย์สูตร (m/sec^2) | 2.78 |
ความเร็วหลุดพ้นที่เส้นศูนย์สูตร (กิโลเมตรต่อวินาที) | 4.25 |
อุณหภูมิเฉลี่ยที่พื้นผิว | 179 oC |
อุณหภูมิสูงสุดที่พื้นผิว | 427 oC |
อุณหภูมิต่ำสุดที่พื้นผิว | -173 oC |
องค์ประกอบในชั้นบรรยากาศ
| 42% 42% 15% 1% |
ดวงอาทิตย์ | ดาวพุธ | ดาวศุกร์ | โลก | ดาวอังคาร | ดาวพฤหัสบดี | ดาวเสาร์ | ดาวยูเรนัส | ดาวเนปจูน | ดาวพลูโต | ดาวหาง | ดาวเคราะห์น้อย |